Geouwehoer om te wonen in Amsterdam

P1020918a
Hoe kan het dat er het afgelopen jaar 10.000 Amsterdammers bijgekomen zijn en per saldo maar 1.000 woningen gebouwd? Dat zijn van die vragen die me bezighouden in deze transitiefase die we crisis noemen.
Amsterdam heeft een rijke traditie als het aankomt op zichzelf uit de crisis bouwen. Met de grachtengordel werd begonnen in de tachtigjarige oorlog. De paleizen voor de arbeiders in plan Zuid werden voor een groot deel opgetrokken in de jaren dertig. Binnen de lijnen van het AUP werd de schade van de tweede wereldoorlog aangegrepen om de stad grootschalig uit te breiden. Jan Schaefer sleepte de Amsterdamse woningbouw door de crisis van de jaren tachtig. Onder het motto “in geouwehoer kun je niet wonen“ werden ruim 10.000 woningen per jaar opgeleverd.
De makkelijke conclusie zou zijn dat het hoog tijd wordt voor een fikse investering in de Amsterdamse woningbouw. Als dat al zo is dan zal de financiering daarvoor niet van de overheid komen. Nieuwe Amsterdammers komen voor de kwaliteit van het stadse leven. Daar past geen van hogerhand toegewezen woning bij.
De geleide bouweconomie is gestrand. Het bewijs leveren de wachtlijsten van de corporaties waar starters liever 8 jaar op staan om een woning naar wens te vinden dan direct een vrijkomend flatje in Zuidoost of Nieuw West te betrekken. Aan het andere eind van het spectrum staan de zelfbouw en CPO-locaties waar particulieren en bouwgroepen voor in de rij kamperen terwijl voor seriematige koopwoningen geen klant te vinden is.
Zelfbouw is een oplossing voor wie een scherp geprijsde koopwoning zoekt. Helaas lukt het de gemeente Amsterdam maar mondjesmaat om populaire locaties voor zelfbouw vrij te geven. Tegelijkertijd is juist een stad met de pretentie een wereldstad te zijn gebaat bij een breder pallet dan de zelfbouw koopsector. Een dynamische stad gaat niet samen met hypotheken en vaste contracten. De laatste tijd is de hoop van de Amsterdamse woningbouwers gevestigd op de vrije sector huur. Natuurlijk  is de bovenmodale huurwoning in Amsterdam zwaar ondervertegenwoordigd maar de duizenden nieuwe Amsterdammers die we per jaar begroeten zijn lang niet allemaal bovenmodaal. In een gezond woningbouwstelsel zouden de zittende Amsterdamse huurders doorschuiven naar een duurdere woning en plaats maken voor de nieuwe aanwas. Vooralsnog blijkt de prijs kwaliteit verhouding van de Amsterdamse sociale woningbouw zo sterk dat de bijna 40.000 scheefhuurders niet van plan zijn te verhuizen.
Er is lef en overleg nodig om de Amsterdamse woningbouw vlot te trekken. Om te ontsnappen aan de knellende puntensystemen. Om zoveel mogelijk vrije kavels op de markt te zetten. Om investeerders te overtuigen dat beleggen in Amsterdams vastgoed een gouden toekomstwaarde heeft. Om te horen hoe Amsterdammers willen wonen en om samen die woningen te bouwen. Voor een stad die tot de top van aantrekkelijke woonsteden wereldwijd behoort is het al dat geouwehoer waard.