Naar een toekomst zonder meterkast

Een onderwerp van nationale importantie. De meterkast. In Nederland weten we niet beter of ieder huis is er van voorzien. Uit eigen ervaring weet ik hoe praktisch een dergelijke kast bij de entree van je woning is. Een snelle uit mijn hoofd inventarisatie leert dat je daarin met gemak 4 paar bergschoenen, 2 paraplu’s, bouwlaarzen en bouwhelm, een wintervoorraad mutsen en wanten, een fietspomp, 20 reserve-gloeilampen, alle handleidingen voor huishoudelijke apparaten en enkele tientallen meters verlengsnoeren kwijt kunt. Jammer is dat de kast niet zo is ingericht dat je er je jassen in kunt hangen. De regels eisen dat een meterkast maar een kleine veertig centimeter diep is. Net te weinig voor een goede garderobekast.
Waarom hebben we eigenlijk een meterkast? Het is een vraag die iedere keer bij me opkomt als ik in Duitsland, België, Oostenrijk, Finland of een willekeurig ander EU-land in een woning sta en zie dat men daar met een minuscuul kastje naast de voordeur toe kan om dezelfde aansluiting te maken waar in Nederland een kast van zeventig centimeter breed, dertig diep en twee meter tien hoog voor vereist wordt. Vroeger stond deze eis in het bouwbesluit. Tegenwoordig niet meer, deregulering heet dat. Een mooi streven dat hard ingehaald wordt doordat onze nutsbedrijven doodleuk eisen dat aan hun voorwaarden wordt voldaan. Anders krijg je geen elektriciteit.
Die eisen gaan behoorlijk ver. De meterkast moet binnen drie meter van de voordeur in een afgesloten hal. Vanwege legionellaprotocollen mag in de meterkast geen stadswarmte-unit worden geplaatst. De gelukkige eigenaar van een woning met stadswarmte heeft dus twee van dergelijke kasten in de hal staan. Voor veel van deze eisen worden oneigenlijke argumenten aangevoerd. Zo wordt beweerd dat de bereikbaarheid van de kast nodig is om de brandweer bij calamiteiten snel in te laten grijpen. In de praktijk werkt het niet zo. Als het nodig is de elektra uit te schakelen omdat de woning in brand staat dan gebeurt dat niet in de brandende woning zelf maar in het schakelstation waarop die woning is aangesloten.
Als ontwerper weet ik maar al te goed wat de consequenties zijn van de eisen die Nutsbedrijven stellen aan meterkasten. Er is een grote behoefte aan compacte woningen. Dat zijn geen woningen voor mensen die gelukkig worden van een grote hal met ruimte voor twee meterkasten, een garderobekast en toegangsdeuren naar het toilet, de woonkamer en de slaapruimtes. De opgave is de grootte van de hal te beperken zodat je zoveel mogelijk leefruimte over houdt. De eisen van de nutsbedrijven maken dat behoorlijk lastig. Frustrerend is dat het standpunt van de nutsbedrijven niet met de tijd mee gaat.
De afgelopen jaren hebben wij al geen woningen meer ontworpen met een individuele gasaansluiting. Warmtepompen, WKO en stadswarmte vervangen steeds vaker de traditionele cv-ketel. Voor appartementengebouwen werken we graag met een collectief systeem omdat we daarmee in de toekomst eenvoudiger over kunnen schakelen op innovatieve warmteopwekkingssystemen. Zoals een cv-ketel niet in de hal hoeft te hangen zo geldt dat ook voor andere systemen. Veel van deze systemen hebben enkel nog een collectieve elektrameter nodig. Op dit moment worden alle elektriciteitsmeters vervangen door slimme meters. Binnenkort worden alle getallen op die meters op afstand uitgelezen.
Al met al hebben we helemaal geen meterkast meer nodig. Met een metertje naast de voordeur, zoals het in andere landen gebeurd kunnen we al volstaan. Als we al een kast maken zouden we een mooie garderobekast kunnen maken. Zestig centimeter diep zodat je niet alleen je schoenen maar ook je jassen er in kwijt kunt. Ergens in de zijwand zit dan de slimme meter en heb je ook nog ruimte voor je router en voor je watermeter met de hoofdkraan ernaast. We kunnen wachten tot de nutsbedrijven zover zijn om hun halsstarrige regels te veranderen. We kunnen ook massaal besluiten de regels te negeren. Formeel zijn de nutsbedrijven verplicht elektriciteit te leveren. Daar passen geen oneigenlijke voorwaarden bij. Het is tijd voor een revolutie in onze meterkast.

“deze column is oorspronkelijk gepubliceerd op renovatieprofs.nl”