Een winkel uit Muiden waar het nieuwe Amsterdams gemeentebestuur de nek voor uitsteekt. Dat moet wel een heel bijzondere zijn. De Maxis in Muiden is uniek. Het is de enige Noordhollandse weidewinkel. Begin jaren zeventig gestart door het Bijenkorf concern. Een hypermarkt had het moeten worden. Net als de Franse hypermarchés hadden deze snelwegsupermarkten de detailhandel uit de omliggende dorpen moeten zuigen. Dat wilde in Nederland minder vlotten. De Maxis leed regelmatig verlies en veranderde bijna even vaak van eigenaar. Zelfs de Maxis in Muiden, onder de rook van Amsterdam, had het moeilijk. In 2001, de Maxis heette inmiddels A&P, was de omzet ernstig teruggelopen. Toch gloorde er hoop. Amsterdam was flink op streek met de aanleg van IJburg en de Maxis kon eindelijk haar strategisch verworven positie verzilveren. In het uiterst westelijke puntje van de gemeente Muiden. Niet op dure Amsterdamse erfpachtgrond maar wel met Amsterdamse kopers vlakbij. De A&P supermarkt werd overgenomen door de C1000. De C1000 door de Albert Heijn. De Maxis Muiden werd een AH XL. Raadselachtig is het hoe de Maxis steeds weer aan vergunningen voor uitbreidingen en wijzigingen kwam. In de provincie Noord Holland is het al jaren beleid geen weidewinkels toe te laten.
In een gemeente waar de ontwikkeling van het KNSF terrein en de Bloemendalerpolder al de val inluidde van de corrupte provinciebestuurder Hooijmaijers denk je snel aan steekpenningen. Waarschijnlijk is het eerder bestuurlijke onkunde. De Maxis dreigde in 2006, net als nu, met fikse schadeclaims als de gemeente Muiden niet akkoord zou gaan met de uitbreidingsplannen. De gemeente Muiden ontbrak het aan lef om die juridische strijd aan te gaan.
Het is jammer dat nu zelfs het Amsterdams gemeentebestuur zich gevoelig toont voor de juridische kracht van de Maxis.
Het is nog altijd landelijke beleid om weidewinkels te voorkomen. Dankzij dit succesvolle beleid hebben we in Nederland het meest fijnmazige winkelnetwerk. Daardoor zijn in de meeste dorpen en stadsbuurten nog winkels te vinden, wat de leefbaarheid ten goede komt.
Dat alleen al zou voldoende reden zijn om de Maxis een stille dood te laten sterven maar zelfs als we ineens wel een weidewinkel aan de rand van Amsterdam.wllen hebben is er veel op de locatie af te dingen. Een echte hypermarkt naar Frans model zou goed ontsloten zijn. Niet via een vijf kilometer lange ventweg maar via een afslag aan de A1. Dat bewoners van IJburg de weg over het Nuonterrein zijn gaan gebruiken is al helemaal een vergissing. De Nuonweg is na 4 jaar tijdelijk gebruik geheel stuk gereden. Nu de eerste fase van de oostelijke ontsluiting naar de A1 in gebruik is genomen is de weg afgesloten. Over een paar jaar sluit de Oostelijke brug naar IJburg direct aan op de kruising van de A1 en de A9. Het kan niet zo zijn dat al dat verkeer straks vast gaat lopen op de afslag naar het achterpad van de Maxis.
De Maxis is een planologische vergissing. Het winkelcentrum ligt op de verkeerde plek. Volgens de cijfers van de Maxis zelf deden IJburgers wekelijks voor een half miljoen euro boodschappen. Dat is voldoende omzet voor twee supermarkten op IJburg. Een supermarkt waar je met de auto naartoe kan maar ook te voet of met de fiets. Waar mensen omheen wonen zodat het terrein ook rond sluitingstijd veilig voelt. Twee extra supermarkten trekken genoeg publiek voor een paar speciaalzaken die dan wel het hoofd boven water kunnen houden op IJburg. Bovendien dragen die supermarkten bij aan Amsterdam in plaats van voor een prikkie van het lelijke randje van Muiden een hoofdpijndossier te maken. De Maxis moet daar weg. Het afsluiten van de Nuonweg is het begin. Het is te hopen dat het gemeentebestuur de roep van IJburgers voor een goede supermarkt benut om goed ontsloten winkelaanbod op IJburg zelf te organiseren. Dan is het snel gedaan met de Maxis, die halfbakken weidewinkel die er nooit had moeten komen.
gepubliceerd in Het Parool 15 oktober 2014
Harvey Otten 